สิวยีสต์ สิวเชื้อรา ไม่หายสักที! รู้สาเหตุ วิธีป้องกัน หมดปัญหาสิวกวนใจ

สาเหตุหลักของสิวยีสต์

1. การใช้ยาปฏิชีวนะเป็นเวลานาน

ยาปฏิชีวนะ เช่น Doxycycline หรือ Amoxicillin ที่ใช้รักษาสิวทั่วไป อาจทำลายสมดุลของจุลินทรีย์บนผิวหนังและในร่างกาย ส่งผลให้เชื้อยีสต์ที่ปกติถูกควบคุมอยู่แล้วสามารถเติบโตได้มากขึ้น

2. การใช้ยาสเตียรอยด์

การใช้สเตียรอยด์ ทั้งแบบทาและแบบรับประทาน เช่น Prednisolone หรือ Hydrocortisone เป็นต้น จะช่วยลดการอักเสบของผิวหนัง แต่ก็มีผลกดภูมิคุ้มกันของร่างกาย หากใช้ต่อเนื่องหรือใช้โดยไม่มีการควบคุม อาจทำให้เชื้อยีสต์เติบโตมากขึ้น

3. ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ

ภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอทำให้ร่างกายควบคุมเชื้อยีสต์ได้น้อยลง สาเหตุที่ทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง ได้แก่:

• โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน HIV มะเร็ง
• การพักผ่อนไม่เพียงพอ
• ขาดสารอาหาร เช่น วิตามินดี วิตามิซี และสังกะสี
• ความเครียดเรื้อรัง ซึ่งอาจเพิ่มระดับฮอร์โมนคอร์ติซอล ทำให้ภูมิคุ้มกันลดลง

4. อาหารที่มีน้ำตาลหรือแป้งสูง

อาหารบางชนิดอาจช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของเชื้อยีสต์ เช่น:

• อาหารที่มีน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรตสูง เช่น ขนมปัง พาสต้า เค้ก ข้าวขัดสี รวมถึงเครื่องดื่มหวาน เช่น น้ำอัดลม น้ำผลไม้เข้มข้น อาจกระตุ้นการเพิ่มขึ้นของเชื้อรา Malassezia เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงขึ้นสามารถทำให้ร่างกายสร้างไขมันมากขึ้น ซึ่งเป็นอาหารของเชื้อรา
• อาหารหมักดองและอาหารที่มีเชื้อราโดยธรรมชาติ เช่น เบียร์ ไวน์ ซีอิ๊ว แม้ว่าอาหารหมักจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพในบางด้านถ้าบรีโภคอย่างพอดี แต่สำหรับผู้ที่มีปัญหาสิวหรือสิวยีสต์ อาจกระตุ้นการเติบโตของ Malassezia ได้ในบางกรณี

5. อากาศร้อนและชื้น

สภาพอากาศร้อนชื้นทำให้เหงื่อออกมากขึ้น และความชื้นสูงช่วยให้เชื้อราเติบโตได้ดี พบได้บ่อยใน:

• ฤดูร้อน หรือ ประเทศที่มีอากาศร้อนชื้น เช่น ไทย มาเลเซีย สิงคโปร์ เป็นต้น
• การออกกำลังกายหนัก ในสภาพอากาศร้อน อุณหภูมิสูงเกินไป
• อยู่ในพื้นที่อับชื้น เช่น ใส่เสื้อผ้าเปียกเหงื่อนาน ๆ หรือใช้หมวกกันน็อครัดแน่น

6. ผิวมันและเหงื่อออกมาก

น้ำมันและเหงื่อเป็นแหล่งอาหารของเชื้อยีสต์ ทำให้ผู้ที่มีผิวมันหรือเหงื่อออกง่ายมีแนวโน้มเกิดสิวยีสต์มากขึ้น ปัจจัยที่ทำให้ผิวมันเพิ่มขึ้น ได้แก่:

• ฮอร์โมนแปรปรวน เช่น ในช่วงวัยรุ่น หรือช่วงก่อนมีประจำเดือน
• การใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีน้ำมันมากเกินไป
• กิจกรรมที่ทำให้เหงื่อออกมาก เช่น การเล่นกีฬาอย่างหนัก

7. การใช้ผลิตภัณฑ์ที่อุดตันรูขุมขน (Comedogenic)

ผลิตภัณฑ์บางชนิดอาจไปอุดตันรูขุมขนและทำให้เชื้อยีสต์เติบโต เช่น:

• น้ำมันมะพร้าว น้ำมันมะกอก (เป็นมอยส์เจอไรเซอร์แต่อาจจะมีมวลหนักเกินไปสำหรับบางสภาพผิว)
• รองพื้นและแป้งผสมรองพื้นบางชนิด เช่น ที่มีส่วนผสมของ Isopropyl Myristate หรือ Coconut Oil
• ครีมนวดผมหรือแชมพูบางชนิด ที่มีส่วนผสมของ Silicone หรือ Sulfates ซึ่งอาจตกค้างบนผิวและกระตุ้นการเกิดสิว

8. ความเครียด

ความเครียดสูงเป็นปัจจัยที่ทำให้สิวยีสต์แย่ลง เพราะไปกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมน คอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ และอาจเพิ่มการผลิตน้ำมันบนผิวหนัง

9. การใส่เสื้อผ้าที่ไม่ระบายอากาศ

เสื้อผ้าที่อับชื้นอาจทำให้เกิดความร้อนสะสมและส่งเสริมการเติบโตของเชื้อยีสต์ ตัวอย่างเสื้อผ้าที่อาจทำให้เกิดปัญหานี้ ได้แก่:

• เสื้อผ้าแนบเนื้อ เช่น ชุดออกกำลังกายรัดรูปที่ระบายอากาศไม่ดี
• ชุดชั้นในที่ทำจากผ้าใยสังเคราะห์แทนที่จะเป็นผ้าฝ้าย
• เสื้อกันหนาวหรือแจ็กเก็ตที่ทำให้เกิดการอับชื้นในช่วงอากาศร้อน

10. ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง

ช่วงเวลาที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงอาจส่งผลให้ผิวมันขึ้นและกระตุ้นการเติบโตของเชื้อยีสต์ เช่น:

• วัยรุ่น ช่วงที่ฮอร์โมนแปรปรวน ทำให้ผลิตน้ำมันมากขึ้น
• การตั้งครรภ์ ระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงและส่งผลต่อผิว
• ช่วงก่อนมีประจำเดือน ซึ่งอาจทำให้ผิวมันขึ้นและเกิดสิวยีสต์ได้ง่ายขึ้น

11. ความอ้วน

คนที่มีน้ำหนักเกินมักมีผิวมันและเหงื่อออกง่าย ทำให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตของเชื้อรา